Voorblad
Het voorblad van de persmap van ‘Thailand voor beginners’
Alleen als je ervoor kiest om je persmap in de vorm van een PDF-bestand te verspreiden, heb je een voorblad nodig. Een voorblad voegt namelijk niets toe als je je persmap opdeelt in losse bestanden en deze als ZIP-bestand beschikbaar stelt op je website en is ook niet nodig als je een afzonderlijke pagina van je website inricht met informatie voor de pers.
Het voorblad functioneert eigenlijk als formaliteit en zorgt ervoor dat de lezer niet meteen wordt overspoeld met feitelijke informatie over je boek. Let wel: het voorblad is vergelijkbaar met de cover van een boek en kan voor de lezer de doorslag geven om je persmap wel of niet te bekijken. Deze pagina moet er daarom aantrekkelijk en verzorgd uitzien, zodat de lezer niet direct afhaakt.
Ga voor een aansprekende, maar rustige achtergrond, die je als het even kan ook voor de rest van de pagina’s van het PDF-bestand gebruikt. Je zou hier bijvoorbeeld een iets transparantere versie van de afbeelding die op de cover van je boek staat voor kunnen gebruiken, of een andere toepasselijke afbeelding die in je boek voorkomt. De transparantie van een afbeelding is heel eenvoudig aan te passen met behulp van programma’s als Microsoft Word en Adobe Photoshop.
De informatie die op het voorblad staat, kan redelijk beknopt blijven. Zolang de titel van het boek en de naam van de auteur maar duidelijk leesbaar zijn, zit je goed. Je kunt er ook voor kiezen om bepaalde contactgegevens, zoals je e-mailadres en telefoonnummer, op het voorblad te vermelden, zodat het duidelijk is hoe mensen contact met je kunnen opnemen.
Samenvatting, specificaties en cover
De pagina met informatie over het boek
Een essentieel onderdeel van de persmap is de samenvatting van je boek. Je kunt de flaptekst van je boek hiervoor gebruiken, maar bijvoorbeeld ook een tekst die je hebt geschreven met de doelgroep van je persmap in het achterhoofd.
Het is in ieder geval belangrijk om kort aan te stippen waar je boek over gaat, door alvast een tipje van de sluier op te lichten. Geef alleen niet alles weg, zodat de lezer van je persmap nieuwsgierig wordt en meer over je boek te weten wil komen. Dan zit er voor hem of haar namelijk maar één ding op: je boek kopen!
Voeg ook een overzicht van de specificaties van je boek aan je persmap toe, zodat het voor degenen die geïnteresseerd zijn meteen duidelijk is waar zij aan toe zijn. Je kunt bijvoorbeeld aangeven wat het formaat van je boek is, hoeveel pagina’s het heeft en in welke vorm het wordt uitgegeven.
Het aantal pagina’s wordt meestal aangeduid met de term ‘omvang’ en je kunt het woord ‘uitvoering’ gebruiken om aan te geven of je boek een paperback of een hardcover is. Verder kun je de prijs en de maand van verschijning noemen en natuurlijk de NUR-code en het ISBN.
Heeft je boek bepaalde kenmerken waarmee het zich van andere boeken in zijn genre onderscheidt, zoals een leeslint, een stofomslag of een binnenwerk dat bomvol illustraties staat? Noem deze kenmerken dan zeker op, want deze zouden je doelgroep er zomaar van kunnen overtuigen dat je boek de moeite waard is om aan te schaffen, te behandelen of in te kopen.
Wanneer je je persmap als PDF-bestand verspreidt of als downloadbaar ZIP-bestand op je website plaatst, kun je de specificaties op dezelfde pagina of in hetzelfde document neerzetten als de samenvatting.
Het komt vast niet als een verrassing dat er in je persmap ook minimaal één afbeelding van de cover van je boek moet staan. Als je een PDF- of ZIP-bestand gebruikt, kan deze op dezelfde pagina of in hetzelfde document als de samenvatting en de specificaties komen te staan.
Wanneer je een pagina van je website inricht met informatie voor de pers, is het slim om verschillende versies van je cover aan te bieden als downloads. Stel in ieder geval één hoge resolutie afbeelding van 300 dpi beschikbaar die geschikt is voor drukwerk en één lage resolutie afbeelding van 72 dpi die geschikt is voor gebruik op het internet.
Gebruik je een PDF- of ZIP-bestand voor je persmap in plaats van een aparte pagina op je website? Voeg de afbeeldingen van de cover van je boek dan als losse bestanden toe aan het ZIP-bestand of aan de e-mail waarmee je het PDF-bestand naar je contacten verstuurt. Je kunt eventueel ook een afbeelding van het achterplat van je boek of een 3D-afbeelding van je cover aanbieden, zoals wij dat ook in de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ hebben gedaan.
Auteursbiografie- en foto
De pagina met informatie over de auteur
Een ander onderdeel dat niet mag ontbreken, is een auteursbiografie met een bijpassende foto. Het is aan jou om te bepalen wat je in deze biografie kwijt wilt. Daar bestaan geen vaste regels voor. Je kunt zelf beslissen welke informatie je met de buitenwereld deelt en hoeveel je van je achtergrond en privésituatie prijsgeeft.
Dit is natuurlijk ook afhankelijk van het onderwerp van je boek. Als je een non-fictieboek hebt geschreven over maatschappelijk verantwoord ondernemen, is het minder logisch om je complete levensverhaal te vertellen dan wanneer je bijvoorbeeld een historische roman hebt geschreven.
Het onderwerp van je boek is ook bepalend voor het perspectief van waaruit de biografie wordt geschreven. Wil je autoriteit uitstralen, dan is het verstandig om de biografie vanuit het hij/zij-perspectief te schrijven. Als dit voor jou niet belangrijk is, kun je beter voor een persoonlijke insteek kiezen door gebruik te maken van de ik-vorm.
Probeer in ieder geval om zoveel mogelijk van je persoonlijkheid in de tekst door te laten schemeren. Wees jezelf en ga bijvoorbeeld niet geforceerd grappig lopen doen als je in het echte leven ook niet de leukste thuis bent.
Het zou mooi zijn als het publiek na het lezen van je biografie beseft dat jij ook maar gewoon een mens bent met je eigen nukken en eigenaardigheden en dat je niet meer alleen als de auteur van je boek wordt gezien.
Dit betekent niet dat je een vrijbrief hebt om al je hersenspinsels met het publiek te delen. Originaliteit is goed, maar overdrijf het niet en zorg ervoor dat je biografie inhoudelijk relevant is. Vertel bijvoorbeeld waarom jij de uitgelezen persoon bent om het publiek meer over het onderwerp van je boek te leren of wat jou heeft doen besluiten om je boek te schrijven. Heb je meerdere boeken uitgebracht? Vergeet dan niet om deze te benoemen.
Wil je het helemaal professioneel aanpakken, schrijf dan twee biografieën: één korte – waarin je alleen de belangrijkste informatie opneemt – en één lange met meer diepgang. Hierdoor kan de lezer de biografie kiezen die voor het doel waar hij of zij deze voor wil gebruiken het meest relevant is.
Als je het liever bij één langere biografie houdt, is het slim om ervoor te zorgen dat de tekst oprolbaar is. Dit wil zeggen dat de belangrijkste informatie in de eerste alinea’s staat, zodat de overige alinea’s weggelaten kunnen worden als daar geen ruimte voor is.
Als je van plan bent om meerdere boeken te schrijven, is een oprolbare tekst sowieso aan te raden. Dan kun je je boek in de laatste alinea van je biografie ter sprake brengen, zodat je alleen deze alinea hoeft aan te passen wanneer er een nieuw boek verschijnt.
Is dit niet je ambitie en verwacht je geen andere boeken uit te geven, dan is het een goed idee om het in je biografie vooral te hebben over je huidige boek en om het verband tussen jezelf en het onderwerp van je boek te benadrukken.
Zoals de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ laat zien, staat er niet in elke persmap een auteursfoto. Het is wel aan te raden om deze toe te voegen en dat heeft verschillende redenen.
Om te beginnen zorgt een auteursfoto ervoor dat de lezer een beeld heeft van de persoon achter het boek. Deze foto geeft jou als auteur letterlijk en figuurlijk een gezicht en daarom is het heel belangrijk dat je persoonlijkheid hierin naar voren komt.
Het is daarom verstandig om je auteursfoto door een professionele fotograaf te laten maken. Hij of zij heeft niet alleen de benodigde apparatuur en kennis om ervoor te zorgen dat je goed tot je recht komt, maar kan de foto waarschijnlijk ook in de gewenste kwaliteit afleveren.
Als je één keer een professionele foto laat maken, heb je daar jarenlang plezier van. Dat is maar goed ook, want een ander belangrijk voordeel van een auteursfoto is dat deze zorgt voor herkenbaarheid. Als de fans van je boek je foto herkennen op het achterplat van je nieuwe boek of tegenkomen in een ander medium, zullen zij dit waarschijnlijk willen bekijken. Daarom is het verstandig om zo min mogelijk van auteursfoto te veranderen.
Als je slim bent, plaats je verschillende varianten van je auteursfoto op je website, in het ZIP-bestand of in de e-mail die je gebruikt om het PDF-bestand te verspreiden. Zorg voor drie tot vijf foto’s in hoge én in lage resolutie, die je zowel in kleur als in zwart-wit aanbiedt. Zo kunnen journalisten en redacteurs de foto kiezen die het best bij hun medium past.
Relevantie
Iets wat niet essentieel is, maar wat wel kan helpen bij het genereren van media-aandacht, is een tekst over de relevantie van je boek. Deze tekst hoeft niet per se over de maatschappelijke relevantie van je boek te gaan en kan bijvoorbeeld ook gebruikt worden om duidelijk te maken voor welke doelgroep je boek bestemd is of wat je boek anders maakt dan andere boeken in zijn genre.
Je kunt deze tekst dus zowel in je persmap opnemen wanneer je een fictieboek hebt geschreven als wanneer je een non-fictieboek hebt geschreven, al is dit bij non-fictieboeken gebruikelijker. Probeer de pers ervan te overtuigen dat jouw boek het verdient om in de publieke belangstelling te staan en onderbouw dat met verschillende argumenten.
Laat ook zien dat je hebt nagedacht over de toegevoegde waarde van je boek en illustreer dit met een paar voorbeelden. Zoals je ziet, staat er in de persmap van het boek ‘Thailand voor beginners’ geen tekst over de toegevoegde waarde van het boek, omdat de relevantie al in de samenvatting en in de auteursbiografie wordt besproken.
Frequently Asked Questions
Zoals je inmiddels weet, zijn journalisten en redacteurs meestal drukbezet. Geen wonder dus, dat zij gevoelig zijn voor alles wat hen tijd bespaart en werk uit handen neemt. Door een aantal ‘Frequently Asked Questions’ voor hen te verzamelen én te beantwoorden die zij in hun medium kunnen gebruiken als interviewvragen, doe je hen een groot plezier en vergroot je de kans dat zij aandacht aan je boek zullen besteden.
Hoeveel vragen je in je persmap opneemt is aan jou, maar zorg er in ieder geval voor dat de meest gestelde vragen worden beantwoord. Je kunt er vergif op innemen dat de gemiddelde interviewer staat te trappelen om erachter te komen wat je heeft geïnspireerd tot het schrijven van je boek, waar je interesse voor het onderwerp van je boek vandaan komt en wat je toekomstplannen zijn.
Maak van de gelegenheid gebruik om de informatie die je in ieder geval met je doelgroep wilt delen openbaar te maken en laat jezelf van je beste kant zien. Een betere kans om de pers woorden in de mond te leggen, krijg je waarschijnlijk niet meer!
De pagina’s met veelgestelde vragen
Preview
Eén van de belangrijkste doelen van een persmap is het opwekken van nieuwsgierigheid bij de lezer, zodat hij of zij actie onderneemt. Het toevoegen van een aantal pagina’s aan je persmap waarin je de lezer een voorproefje van je boek geeft, kan hierbij helpen.
Met behulp van deze pagina’s moet je de lezer ervan zien te overtuigen dat jouw boek de moeite waard is, of dat nu is vanwege de meeslepende schrijfstijl, de bijzondere vormgeving of de originele invalshoek. Het is dus heel belangrijk dat de sterke punten van je boek hierin duidelijk naar voren komen en daar kun je op verschillende manieren voor zorgen.
Heb je een roman geschreven? Neem het eerste hoofdstuk van je boek dan op in je persmap of kies voor een spannend fragment waardoor de lezer op het puntje van zijn of haar stoel komt te zitten. Bij een non-fictieboek met een opvallende vormgeving kun je een aantal spreads in je persmap opnemen en bij een non-fictieboek over een specialistisch onderwerp kies je voor het hoofdstuk met de meest opzienbarende informatie. Mogelijkheden genoeg dus!
De pagina met lezersrecensies
Recensies en prijzen
Een onafhankelijk oordeel over je boek dat ook nog eens positief is, zegt meer over de kwaliteit van je boek dan een tekst die je zelf hebt geschreven. Daarom is het een goed idee om recensies van je boek in je persmap op te nemen, als je die hebt. Dit wekt vertrouwen bij de lezer en komt de geloofwaardigheid van je persmap ten goede.
Wanneer er recensies over je boek in gezaghebbende media zijn verschenen, is het natuurlijk helemaal de moeite waard om deze deels of in hun geheel in je persmap op te nemen, maar als je alleen gebruikersrecensies van websites als Bol.com hebt, is dat ook geen probleem en kun je die gebruiken.
Natuurlijk komt een recensie van een bekende bron betrouwbaarder over, maar het is nog altijd beter om een gebruikersrecensie te plaatsen dan om geen recensie te plaatsen. Vraag dan wel eerst om toestemming of maak de naam van de gebruiker niet bekend.
Als je boek of een eerder werk van jouw hand is onderscheiden met een prijs, is het zeker aan te raden om dit te vermelden. Ook dit zegt namelijk iets over de kwaliteit van je boek en over het niveau van je schrijfwerk.
Contactgegevens
De pagina met contactgegevens
Een voor de hand liggend, maar daarom niet minder belangrijk onderdeel van de persmap is een pagina of document met contactgegevens. Het komt regelmatig voor dat de pers hier als eerst naar op zoek gaat en daarom is het belangrijk dat deze informatie makkelijk te vinden is.
Als je een PDF-bestand gebruikt, kun je deze informatie daarom het best op de laatste pagina plaatsen. Geef de lezer in ieder geval een e-mailadres en een telefoonnummer om contact met je op te nemen en geef aan of het mogelijk is om een recensie-exemplaar aan te vragen en hoe dit werkt.
Adresgegevens zijn praktisch, maar meestal niet nodig. Voeg als dat mogelijk is wel links naar je website en socialmediakanalen toe. Als je een boektrailer hebt gemaakt of hebt laten maken, kun je een link naar deze video op de pagina of in het document met contactgegevens neerzetten.
Vergeet ten slotte niet om een persbericht aan je persmap toe te voegen. Bij een PDF-bestand is het bijna onmogelijk om dit te vergeten, omdat het PDF-bestand als het goed is als bijlage van het persbericht naar je contacten wordt verstuurd. Denk ook even aan het persbericht als je je persmap als ZIP-bestand aanbiedt of als je een aparte pagina met persinformatie op je website hebt staan.
Dit hoofdstuk is onderdeel van Boek uitgeven: de complete gratis gids voor uitgeven in eigen beheer.
Weet je al welke schrijfstijl je in je persbericht gaat gebruiken? De tone of voice van je persbericht is belangrijk, want van een droog geschreven opsomming van feiten en nieuws wordt een journalist of redactie niet echt blij.
Het is handig om je persbericht – nadat je het hebt verzonden – ook op je eigen website te plaatsen. Journalisten en redactieleden kunnen namelijk ook in een later stadium op je website terechtkomen. Heb je een paar publicaties, plaats deze dan ook op je website. Potentiële lezers kunnen misschien overgehaald worden tot een aankoop als zij deze publicaties zien.