Dit artikel is geschreven door ghostwriter en schrijfbegeleider Lisette van de Heg
Een paar jaar geleden was geocaching populair: wandelen om een ‘schat’ te vinden. Tenminste, als je de aanwijzingen weet te volgen. Als fervente wandelaars leek het ons een leuke manier om ook de kinderen aan het wandelen te krijgen. We zochten een route uit, leenden twee GPS-apparaatjes en gingen op avontuur.
Binnen drie afslagen zaten we verkeerd, binnen vijf afslagen werd er gemopperd en – je voelt ‘m al aankomen – een half uur later waren we terug bij af.
Niet het wandelen was het probleem, maar het gebrek aan richting.
De route was simpelweg niet te volgen.
Geocachen? Nooit meer gedaan.

Afhaken gaat niet over motivatie, maar over oriëntatie
Een lezer die aan jouw boek begint, is gemotiveerd: de beslissing is genomen toen zij zich aangesproken voelde door je boekaankondiging of flaptekst. Wanneer zij vervolgens toch afhaakt, is er meestal iets anders dan desinteresse aan de hand.
Als de lezer steeds even ‘uit’ je verhaal wordt gehaald, gaat het mis.
Dat merk je zelfs in heel kleine dingen. Zo gebruikte ik in de vorige alinea bewust het verwijswoord ‘zij’ in plaats van het gangbare ‘hij’. Misschien viel het je op, misschien ook niet. Maar als je een hapering voelde, al was het maar een fractie van een seconde, dan komt dat doordat je even moest schakelen. Je verwachting en de tekst vielen niet meer samen.
Dat kleine schakelmoment is niet erg. Maar wanneer zulke schakelmomenten zich blijven herhalen, of wanneer de verhaallijn onnavolgbaar is, raakt de lezer zijn oriëntatie kwijt. En dán begint het afhaken.
Samenvattend: waarom lezers afhaken
- De verhaallijn is onnavolgbaar en de lezer mist richting.
- Er zijn te vaak kleine momenten van verwarring.
- De inspanning die de lezer moet leveren, is groter dan de duidelijkheid die jij biedt.
Het verschil tussen wát je zegt en hóe je het zegt
Een schrijver die goed voorbereid is, heeft nagedacht over Ambitie, Publiek en Inhoud. In de Inhoud ontmoeten jouw Ambitie en je Publiek elkaar: dat is wát je wilt vertellen. Maar om je verhaal begrijpelijk en aantrekkelijk over te brengen, heeft de lezer ook houvast nodig. Het draait niet alleen om wat je zegt, maar ook om hoe je de lezer door je verhaal leidt.
Als schrijver ben je voortdurend in gesprek met je lezer. Daarom denk je na over vorm en opbouw: je ordent je inzichten, bepaalt de volgorde waarin je die aanbiedt en kiest welke stappen je de lezer laat zetten.
Wanneer de opbouw niet logisch is, ontstaat er verwarring en verliest de lezer zijn grip op jouw verhaal.

Hoe houd je je lezers wél bij je?
Lezers blijven bij je als het makkelijk voelt om mee te gaan én als je ze steeds een reden geeft om door te lezen. Als schrijver werk je hierbij van groot, naar klein. Macro > Meso > Micro.
Dus:
1. De grote lijn van je boek: waarheen ben ik op weg?
Idee, API, blauwdruk
2. De opbouw van je hoofdstukken: welke stappen zet ik onderweg?
Doel, volgorde, voortgang
3. Heldere alinea’s en zinnen: hoe maak ik elke stap begrijpelijk?
Duidelijke taal, actieve taal, logische opbouw
De dubbele taak van jou als schrijver
Schrijven is denken op papier. In dit proces creëer je eerst helderheid voor jezelf door in kaart te brengen wat je eigenlijk wilt zeggen. Daarna creëer je helderheid voor je lezer door bewust na te denken over de manier waarop je dat zegt: de opbouw van je verhaal.
Wil jij dat je lezer bij je blijft? Geef richting, voorkom verwarring en los je beloftes in.
Want goede ideeën verdienen een route die klopt.
Wil je een boek schrijven? Begin met een goede voorbereiding
Wanneer je helder hebt wat je wilt vertellen, voor wie en waarom, schrijf je effectiever en met meer focus. Gebruik het gratis API-werkboek (pdf) om goed voorbereid van start te gaan.
Liever 1-op-1 begeleiding bij jouw boek? Neem contact op om een afspraak te maken voor een kennismakingsgesprek.

Over de auteur
Lisette van de Heg is ghostwriter en schrijfbegeleider voor ondernemers en professionals met een boekidee. Ze helpt auteurs hun gedachtegoed helder te verwoorden in boekvorm.
Dit artikel verscheen eerder op www.lisettevandeheg.nl


Reactie toevoegen