Vraag je je ook wel eens af waarom…je steeds tegen dezelfde angsten en onzekerheden aanloopt? Met hardnekkige overtuigingen kampt als ‘ik ben niet goed genoeg’? Of een talent lijkt te hebben om in ingewikkelde liefdesrelaties verzeild te raken? Wanhoop niet. Inge Smale brengt in haar nieuwe boek Toen was Toen en Nu is Nu haarfijn in kaart waar dit toch vandaan komt. En belangrijker: ze biedt praktische oplossingen hoe je belemmerende patronen vaarwel zegt.

In dit interview licht ze vast een tipje van de sluier op. Zodat je snapt waarom liefdesrelaties vaak zo heftig zijn. En leert hoe je veiligheid in jezelf kunt vinden. Daarnaast licht ze haar enorme drive toe om dit boek te schrijven en wereldkundig te maken. “Deze informatie had ik zelf twintig of dertig jaar eerder willen weten!”

 

Op welk moment besloot je dat er een boek moest komen?

“Ik houd van schrijven en van taal. Dus ik wist dat ik ooit een boek wilde schrijven. Maar waar zou het dan over moeten gaan? Want ik wil een lezer echt iets te bieden hebben. Anders moet je gewoon een dagboek schrijven! Vorig jaar las ik op mijn vakantie een boek, waarin ik het laatste puzzeltje kreeg aangereikt. Alles wat ik de afgelopen jaren ontdekt had, kwam bij elkaar. Toen dacht ik gelijk: nu weet ik ook waar mijn boek over moet gaan.”

 

Je hebt er een heel persoonlijk boek van gemaakt.

“Ja, dat vind ik wel behoorlijk spannend. Ik heb daar voor gekozen omdat ik de lezer wil raken en inspireren. We lijken veel meer op elkaar dan we soms denken, we zijn met dezelfde thema’s bezig. Door hele praktische voorbeelden uit mijn eigen leven te geven, wil ik herkenning bieden. Wie heeft dat nou niet, van die vervelende patronen? Ik ben ook maar gewoon leerling van het leven. Mijn ontdekkingen van de afgelopen ruim tien jaar wil ik delen.”

 

Wat was dat laatste puzzelstukje dat op zijn plek viel?

“Ik realiseerde me pas echt hoe traumatisch de geboorte voor ons mensen is. Ik heb drie prachtige kinderen en ben zelf ooit geboren. Toch had ik dit boek nodig om te beseffen hoe groot de overgang is. In de baarmoeder zijn we helemaal compleet en volmaakt. We worden gevoed zonder dat we eten. Ons lichaam krijgt zuurstof zonder dat we ademhalen. Alle rotzooi wordt achter ons opgeruimd. Er is altijd een lekker warme temperatuur, geluiden en licht komen gedempt binnen… Je bent echt geborgen. Op enig moment word je door dat veel te nauwe kanaal naar buiten gewerkt. Je komt in die te grote, wijde wereld terecht. Je krijgt een klap op je billen, je moet je eerste score al laten zien. Misschien moet je zelfs vechten voor je leven.”

 

Waarom heeft die ervaring zo’n impact op ons latere gedrag?

“Als mens zijn we de meest hulpeloze diersoort op aarde. Dat blijven we ook het allerlangst. Het enige wat we kunnen doen om te overleven, is ons aanpassen. Dat is het begin van die patronen waar je in de loop van je leven last van krijgt. Dankzij die patronen konden we overleven. Maar zelf ben ik er op een gegeven moment tegenaan gelopen. Is dit wel wie ik ben? Past deze manier van leven echt bij mij? Ik heb bijvoorbeeld een echtscheiding mee gemaakt. Maar ook in mijn nieuwe relatie liep ik tegen dingen aan. Hetzelfde gold voor mijn werk. Ik had carrière gemaakt in het bedrijfsleven, maar dat paste niet meer.”

 

Waarom richt jij het boek tot ‘moedige mensen’?

“Als je leefomstandigheden gaan schuren, kun je kiezen. Blijf ik zitten, of ga ik onderzoeken wat dan wél bij mij past? Ik heb voor het laatste gekozen. Daarvoor moet het eerst pijn doen. Weinig mensen maken deze keuze uit luxe. Vaak is er sprake van een noodzaak om te veranderen en naar jezelf op zoek te gaan. Je krijgt bijvoorbeeld zogenaamde ‘life events’ je pad. Daarom geef ik aan: dit is een boek voor moedige mensen. Je moet de verantwoordelijkheid voor je eigen leven wíllen nemen. Ben je bereid om jouw eigen aandeel te onderzoeken in wat je ‘overkomt’? Als je dat niet wilt, moet je het boek niet lezen!”

 

Wat maakt onze patronen zo hardnekkig?

“Naast je eigen ervaringen waardoor je je als baby al onbewust leert aanpassen, krijg je ook de patronen van je ouders mee. Door wat je van hen ziet en meemaakt, maar ook omdat je hun ervaringen via de genen meekrijgt! Daar komt steeds meer wetenschappelijke kennis over. Die vind je ook in mijn boek terug. Ik begin met een theoretisch deel: over de allereerste hechting, hoe we herinneringen vormen en hervormen, hoe overtuigingen ontstaan en van daaruit patronen zoals verbindings- en verlatingsangst. Dat ik al deze kennis met elkaar verbind, maakt dit boek uniek.”

 

Ingebakken patronen maken mij soms moedeloos. Is er wel iets aan te doen!?

“Die vraag heb ik mezelf wel duizend keer gesteld! Ik heb zelf een hekel aan boeken die alleen over problemen gaan. Daarom deel ik ook wat je er aan kunt doen. Hoe je ‘toen’ en ‘nu’ uit elkaar kunt halen. Een voorbeeld: als ik nu iemand op mijn pad krijg die mij irriteert, heb ik geleerd om te onderzoeken ‘wat zegt dat over mij?’ Want het is een belangrijke aanwijzing als je heftiger reageert dan de situatie rechtvaardigt. Hoe komt dat? En welke methode past erbij om daar mee aan de slag te gaan? In mijn boek benadruk ik dat je in jezelf de veiligheid kunt vinden die je vroeger zo gemist hebt. Want we lopen allemaal hechtingswonden op in onze jongste jeugd.”

 

Wat heeft jou geholpen de veiligheid in jezelf te vinden?

“Ik zocht de veiligheid buiten mezelf, bijvoorbeeld in een partner. Maar die kan dat helemaal niet geven. Vaak ga je je dan tegen je partner verzetten. ‘Je bent er nooit voor mij.’ Maar dat is niet de rol van je partner, dat is je eigen rol. Bij mij duurde het wel een aantal jaren voor ik dat door had.
Hoe kan ik er echt voor mezelf zijn? Soms is dat op de bank zitten en je armen om jezelf heen slaan. Bedenk hoe je een baby zou troosten. Je brein kent geen tijd. Daarom reageer je als volwassen vrouw nu nog als de hulpeloze, volledig afhankelijke baby van toen. Daar zit de crux. Stel die baby gerust. Je gaat niet dood, ook als je partner je verlaat. Je kunt jezelf nu redden.”

 

Waarom roept een partnerrelatie zoveel op?

“De partner is bij uitstek degene die heel dichtbij komt. In het boek heb ik de hechtingscirkel met een partner opgenomen. Die cirkel begint met contact maken. Dan volgt de fase van hechting. Daarin geef je je bloot, door ook je minder leuke kanten te laten zien. Als je dat hebt gedurfd, kom je bij intimiteit. Je laat iemand dichtbij komen en hebt het gevoel dat je geaccepteerd wordt zoals je bent. De volgende stap is seksualiteit. Versmelten als twee mensen die volledig in hun eigen kracht staan.

Die hechting is een lastige positie, want daar zit de pijn. Daar wil niemand naar toe. Wat veel mensen daarom doen, is tegen de klok ingaan. Je begint bij contact maken en komt meteen bij seksualiteit terecht. Je ervaart dan niet de vervulling die je via hechting en intimiteit krijgt. Daarvoor moet je wel eerst langs kwetsbare stukken van jezelf die je lastig vindt om te delen. Zo krijg je zelf de kans om die te helen.”

 

Hoe was het om het boek te schrijven?

“Het ging heel snel. In twee maanden heb ik de ruwe versie geschreven. Het klinkt misschien raar, maar voor mijn gevoel wilde dit boek gewoon geboren worden. Ik werd supervroeg wakker. Vaak ging ik nog vóór mijn werk al achter de computer zitten. Soms al om 04.30! Zonder een idee wat ik ging schrijven. Zodra ik mijn vingers op het toetsenbord zette, ging het vanzelf. Ik kreeg invallen hoe ik alles kon verbinden. De structuur van het boek had ik zo al snel helder.”

 

Waarom vul je de theorie aan met jouw persoonlijke ervaringen?

“Het is mijn bedoeling om de lezer echt te raken. Niet om vanuit een helikopterview allerlei wijsheden over je uit te strooien. Daarom beschrijf ik situaties uit mijn eigen leven: uit mijn liefdesrelatie, mijn werk, de relatie met mijn ouders. Ook staat mijn ontdekkingsreis van de afgelopen jaren erin, over hoe ik bij die onbewuste processen kon komen. Daarvoor heb ik allerlei dingen uitgeprobeerd: systemisch werk, hypnotherapie, zweethutten, Ayahuasca. Ook die beschrijf ik in mijn boek als zogenaamde hulpbronnen.”

 

Welke hulpbron in het boek heeft veel indruk op jou gemaakt?

“Ik beschrijf in het boek een hele Ayahuasca reis, die ongelooflijk pittig was. Meer verklap ik niet!”

 

Hoe wilde je het boek vervolgens vormgeven?

“Het is naar mijn gevoel een boek dat je niet één keer leest, maar af en toe weer even oppakt. Daarom heb ik gekozen voor een luxe uitgave. Met harde kaft, fotopapier, in full colour… Ook maak ik gebruik van mooie, kleurrijke illustraties. Daar heb ik voor gekozen om de materie wat luchtiger te maken en te verhelderen.”

Je vond het spannend om het boek zo persoonlijk te maken. Hoe kijk je aan tegen de lancering?
“Ik heb A gezegd, dus ik moet nu ook B zeggen! Spannend vind ik het wel. Maar ik sta helemaal achter dit boek, volgens mij heb ik echt iets moois in handen. En als de wereld niet weet dat je iets moois hebt gemaakt, heeft het geen zin om het te maken.

Dus ik wil reuring maken. Dat is niet zo mijn ding. Maar ik merk wel dat ik enthousiast over het boek kan vertellen. Ik heb zelf nog geen boek gevonden dat al deze kennis combineert. Daarom heb ik er vertrouwen in dat dit boek zijn lezers gaat vinden.”

 

Welke eerste stap kunnen mensen zetten om patronen te doorbreken?

“Het begint bij bewustwording. Een belangrijke tip: als ik mezelf hoor praten over ‘moeten’, verander ik dat in ‘willen’. Ik kan niks bedenken dat ik moet. Soms vind je iets misschien niet zo leuk, zeg naar je schoonmoeder gaan. Maar dan wil je dat toch, omdat je de relatie met je partner belangrijk vindt. Hier kun je vandaag nog mee beginnen!”

 

Nieuwsgierig naar het boek ‘Toen was Toen en Nu is Nu’?

Het boek is vanaf nu te bestellen in de boekhandels of op ingesmale.nl/product/boek-toen-was-toen-en-nu-is-nu/

Meer informatie over Inge Smale: www.ingesmale.nl